top of page
Kay%C4%B1k_EskiB_edited.jpg

Tekne mi? Kayık mı?

Kayığın öyküsü 

Kaynak şimdilik bilinmiyor.

Kayık

Neden kayık? Neden projenin adında kayık terimi? Tekne değil, kayık. 

Estetik kaygılardan, yani kayık kulağa daha hoş geldiğinden değil. Gerçi sanki kayık daha hoş. 

Hem kayık hem de tekne birer gövde terimi. Ama kayık zaman içinde daha fazlası olmuş. 

Bugün kayık denince akla ufak bir şey, sandal gelir. Tekne büyüktür. Oysa düne kadar kayıklar da büyükmüş.  

Kayık Türkçe ama Yunancaya da kaiki olarak girmiş. Türkçe Orta Asya demek, bozkır demek. Nehirler, göller var ama sonuçta bir deniz dünyası değil. Bir bozkır dili nasıl Yunancaya bu kadar çok benimsediği bir denizci terimi vermiş? İlginç.  

Hatta sadece Yunancaya girmemiş. İber yarımadasında da karşılaşıyoruz. Bir bozkır sözcüğü için hiç de küçümsenmeyecek bir yolculuk. 

14451.jpg

Foto bilgisi eklenecek.

SirosB.jpg

Gouffier 1782.

Etimolojik kökenler çok yararlı olabiliyor ama kayığın kökeni biraz şaşırtıyor.

 

Kaymak değil, bükülmek var kökeninde. Bildiğiniz bükülmek. Kayığın ilk biçimi kayğuk, uçlarından yukarı bükülmüş deniz aracı demek.

 

Türkçe, Diyar-Rum kıyılarına vardığında, kuzeyden de Karadeniz'e, karşılaştıkları yelkenlilere, özellikle de ufak, baştan ve kıçtan yukarı kıvrılmış, ortalarında iyice suya yaklaşan çift başlı gövdelere kayık demiş olmalı.   

Tekne daha farklı. Başta kıçta kıvrılma, ortada denize yanaşma şart değil. Çift başlı da değildir, genelde kıçta küçük veya büyük ayna vardır. Daha geniş bir hacim yaratma girişimidir.

 

Erken modern çağda kayıkla tekne arası yelkenliler de var; kıçın güvertede genişletilmesiyle tekneleşmiş kayıklar. Solda ve aşağıda öyle iki yelkenli var. 

Ege deniz dünyasında uzun süre kayık baskın. Zamanla tekneler de beliriyor. 

Bu çok daha ayrıntılı ve uzun bir tartışma.  Zaten projemizin önemli araştırma konularından biri de bu. Şimdilik kayık-tekne farkına değinmekle yetinelim.

Kayık sadece teknik bir terim değildir. Bir de kültürel boyutu vardır. Zaman içinde yerleşmiştir bu kültürel boyutu.

 

Öyle ki bir süre sonra bazı yerlerde tüm deniz araçlarına kayık denir olmuştur. Hatta sadece gövde değil, tüm deniz aracıdır kastedilen. Bodrum da bu yerlerdendir.

 

Sanki bir yoldaş, canlı bir şeydir.  Tekneyse aksine deniz aracının genel teknik adı olmuştur. Duygusal açıdan kayık kadar yüklü değildir. Bodrumlu bir denizci teknesiyle duygusal bir ilişkiye, daha güçlü bir bağa işaret edeceği zaman hâlâ kayık der.  

Bu proje de kayık terimini bu çifte anlamıyla kullanmaktadır. Bir yandan bir gövde terimidir ve tırhandil, perama ve benzerleri birer kayıktırlar.

 

Diğer yandan kültürel bir anlamı vardır. Sadece deniz aracı olmanın ötesinde bir deniz yoldaşıdır, denizciye yoldaş canlandırılmış bir nesnedir. O yüzden de projeye Tekne 1934 değil,  Kayık 1934 dedik. 

PatmosB.jpg

Gouffier 1782.

Bizi takip etmek için 

Teşekkürler

Kayık1934'e Bedenen Yardımcı Olanlar. Teşekkürler için bakınız.
Aslı Parlak, Aşkın Karaduman, Bülent Yükselen, Can Karahasan, Devrim Doruk, Ebru Çavuşoğlu, Esin Tekin, Gökhan Yılmaz, Gökay Şenavcı, Haluk Kuşakoğlu, Leyla Yıldız, Muhittin Erkut, Murat Gül, Özlem Yeşilada Binder, Silvana Ege Binder, Songül Yılmaz, Zeynep Dinçer

Kayık1934'e Çeşitli Şekillerde Katkıda Bulunanlar. Teşekkürler İçin Bakınız.
Bodrum Belediye Başkanı Ahmet Aras, Bodrum Belediyesi Zabıta Müdürü Deniz Özyıldız, Bodrum Belediyesi Güvenlik Amiri Serkan Kanik, Bodrum Deniz Müzesi Müdürü Selen Cambazoğlu, Ali Dokur, Ali Şenavcı, Ali Şengün, Barbaros Ergene, Bilal Karataş, Cana Üngün, Cem Gür, Çetin Akıncı, Deniz Kılıç, Devrim Devecioğlu, Erol Kurutaş, Fatih Avcu, Gonca Alpan Tursoy, Gökay Şenavcı, Haluk Bener, Hamdi Yörür, Kaan Kurutaş, Mehmet Uyargil, Murat Gül, Mustafa Özkeskin, Nacı Arıcı, Naftotopos.gr, Oğuzhan Ulutaş, Tanıl Tuncel, Thanasis Giannikos, Yaşar Anter, Yusuf Civelekoğlu, Zehra Denizaslanı

Kayık1934'e Maddi Katkıda Bulunan Destekçilerimiz - 118 kişi

Ahmet Demirel, Ali Boltaç, Ali Hakan Albayrak, Ali Sadık Boltaç, Ali Şengün, Arslan Ziylan, Aslı Parlak, Aslı Yurdanur, Aşkın Karaduman, Aycan Kan Ülkü, Aydın Evren Özol, Ayşe Sevinç, Azade Uslu, Behiye Zeynep Aktoğu, Beykan Askan, Burak Dikmenoğlu, Bülent Yükselen, Cahit Arseven, Can Karahasan, Canan Yurdacan, Candan Uca, Cem Turgay, Cemile Turgay,  Değer Altunay, Deniz Boltaç, Devrim Doruk, Ebe Suzan Öztürk, Ebru Çavuşoğlu, Elif Özgen, Esma Doğan, Feyha Karslı, Filiz Askan, Filiz Yavuz, Firuzan Güney, Fuat Aksun, Füsun Bumin, Gamze Özer, Gizem Yurdanur, Gonca Arayıcı, Gökay Şenavcı, Gökçe Altunay Solmaz, Gülin Demirok, Gürkan Güney, Güzide Akkün, Haluk Bener, Haluk Kuşakoğlu,  Handan Karakaş, Hüseyin Peker, Ilgaz Doğrul, İpek Boltaç, İsmail Doğan, İştar Gözaydın Savaşır, Jale Alpay, Jale Pasinli, Kaan Kurutaş, Kadiroğlu Salih Öztürk, Kebire Yıldız, Lale Ak, Lale Ferenc Smekal, Leyla Yıldız, Livio Manzini, Marion Feildel, Matthias Müller Senti, Mehmet Kütükoğlu, Mehmet Uyargil, Metin Göncü, Metin Hekimoğlu, Murat Gül, Murat Necioğlu, Murat Özkan, Mustafa Cem, Mustafa Paşalı, Mübeccel Yalçın, Müjgan Bener, Nazan Kemal Gökcan, Necibe Öztürk, Nesip Tolun, Nil Tütüncü, Nuran Akkılıç, Oğuzhan Ulutaş, Osman Can Özcanlı, Osman Özkan, Oya Balkanlı, Oya Yeşilada, Ömer Karahan, Peyman Arpacılar-Köllhofer, Recep Perk, Rengin Binder, Reyhan Alpay, Reyhan Bayındır Gönenç, Rıdvan Demirok, Romain Narcy, Ruşen Germirli, Saadet Coşkun, Sabahaddin Bilsel, Sabahat Hawker, Saliha Düzel, Samer Atasi, Sedef Kaynarkan, Sercan Çağlar Erel, Seval Yeşilada Akbaş, Sevil Bilgenoğlu, Sevinç Gülsayın, Songül Yılmaz, Tankut Ülkü, Tarkan Kahvecioğlu, Tümay Altınsoy Değirmenciler, Utku Özgür Ünlü, Vahdet Ünal, Vedat Zincir, Volkan Demirkan, Yaşar Yılmaz, Yaşare Kılıç, Yerten Kalfa, Yücel Yılmaz, Yücel Ziylan, Yüksel Aymaz, Zeynep Dinçer

Kayık1934'e Malzeme Katkısında Bulunan Destekçilerimiz - 10 kişi

Ahmet Kurt: Bir adet krom admiralti demir, Ahmet Parsoy: Bir adet admiralti demir, Ayhan Güneysu: Atölye için elektrik kablosu, Devrim Doruk: İki büyük ve bir küçük güneş paneli, cankurtaran yelekleri ve biraz halat, Haluk Kuşakoğlu: Kontrol kutusuyla 1 büyük güneş paneli, İş aletleri, Mehmet Çavaş: Bir adet pulluk demiri, rMetin Göncü: İş aleti, Murat Gül: Altı adet çift dilli makara, İş aletleri Nedim Karakartal: 100 kg'lık tonoz, Salih Bingül: Pusula Zehra Denizaslanı: Bir makara halat

Kayık1934'e Lojistik Katkıda Bulunan Kurum veya Şirketler

bodrum-belediyesi-logoB.jpg
BDMingB.jpg
Girit_Dernek.jpeg
Milas Belediyesi.jpg

Logo sırasıyla: Bodrum Belediyesi, Bodrum Deniz Müzesi, Bodrum Girit ve Yunanistan Göçmenleri Kültür ve Dayanışma Derneği, Milas Belediyesi

Kayık1934'e Maddi Katkıda Bulunan Kurum veya Şirketler

Bodrum-Der.jpeg
main_logo_bottom.png

Logo sırasıyla: Bodrum Kültür Turizm ve Dayanışma Derneği, Arka Ristorante Pizzeria

Kayık1934'ü takip etmek için

Teşekkürler

Tel: 0537-471-0029

bottom of page